Szczepienie Covid-19-zgodnie z zaleceniem FDA( Amerykański urząd rejestracji leków), kobiety w ciąży powinny mieć możliwość samodzielnego podjęcia decyzji o tym czy się zaszczepić przeciw COVID-19. Nie ma danych które mówiły by, że takie szczepienie jest przeciw wskazane. Z powodu zaobserwowania, że kobiety w ciąży ciężej przechodzą zachorowanie na Covid-19, wydaje się naturalnym, że powinny się zaszczepić by uniknąć ryzyka ciężkiego przebiegi choroby. Najwłaściwszym byłoby zaszczepienie przed zajściem w ciążę, a gdyby poczęcie nastąpiło po przyjęcie pierwszej dawki to zaleca się podanie drugiej dawki w planowanym terminie.
Ciąża w dobie pandemii– do tej pory( VII 2020) nie ma jednoznacznych danych na temat wpływu zakażenia koronawirusem na przebieg ciąży i rozwój nienarodzonego dziecka. Z tego powodu rekomenduje się by kobiety będące w ciąży zachowały szczególna ostrożność i nasiliły zachowania prozdrowotne. Zaleca się Ciężarnym przebywanie w gronie domowników, unikanie skupisk ludzkich typu: Kościoły, Galerie handlowe itp. Istotne jest przestrzeganie zasady częstego mycia rąk i ich dezynfekcji, oraz zasłanianie nosa i ust, utrzymanie ok 2 m dystansu w sytuacjach przebywania z osobami innymi niż domownicy. Dotychczasowe obserwacje dzieci urodzonych przez zakażone Matki( jest ich 300) pozwalają patrzeć optymistycznie w przyszłość, ale nie można wyciągać pochopnych wniosków! Bądźcie ostrożne, pamiętajcie że nie wiecie jaki jest status zakażenia człowieka obok i lepiej jest chronić siebie i swoje nienarodzone dziecko, niż później żałować.
Alkohol w ciąży– Picie alkoholu w ciąży jest ABSOLUTNIE zabronione. Alkohol tak jak tytoń jest używką legalną w naszym Państwie, ale tak samo jak palnie tytoniu ( też e- papierosów), picie alkoholu w ciąży grozi wieloma bardzo niekorzystnymi oddziaływaniami na rozwój i zdrowie dziecka, oraz sam przebieg ciąży. Alkohol jako TERATOGEN zaburza prawidłowy rozwój zarodka i płodu. Alkohol swobodnie pokonuje łożysko i po około godzinie stężenie alkoholu we krwi płodu jest równe stężeniu we krwi Matki!! Mitem jest przekonanie, że łożysko chroni skutecznie dziecko przed szkodliwymi substancjami, przed alkoholem nie chroni. Spożywanie alkoholu we wczesnej ciąży ( do 8.tyg ciąż) indukuje powstanie wad wrodzonych serca, mózgu, kończyn, oraz malformacji twarzy. Alkohol może doprowadzić do obumarcia zarodka i poronienia. Kontynuacja spożywania alkoholu w II trymestrze ciąży zwiększa ilość poronień, zaburzeń rozwoju mózgu, powoduje uszkodzenia mięśni, kości, skóry, wątroby płodu oraz zaburzenia gruczołów wydzielających hormony. Picie alkoholu w III-cim trymestrze ciąży przyczynia się do powstania patologii w łożysku, upośledza dojrzewanie płuc płodu, hamuje wzrost płodu, przyczynia się do porodów przedwczesnych, dzieci po urodzeniu wykazują zaburzenia neuropsychosomatyczne. Nie ustalono jaka dawka alkoholu może być uważana za bezpieczną w ciąży i z tego powodu nie zaleca się picia alkoholu nawet w okazjonalnych ilościach. Wobec szeroko rozpowszechnionej konsumpcji alkoholu wśród kobiet i mężczyzn w wieku rozrodczym oraz częste łączenie picia alkoholu z innymi używkami np. palenie papierosów, narkotyki i nieprawidłowa dieta, uważa się, że ok 20 % par ma problemy z poczęciem dziecka z tego powodu.
Szczepienia w ciąży-łożysko zapewnia transfer swoistych przeciwciała od Matki do dziecka, co zapewnia mu ochronę przed wieloma zakażeniami przez pierwsze miesiące po urodzeniu, kiedy system odpornościowy dziecka jest jeszcze nie wykształcony. W ciąży zalecane są szczepienia przeciwko grypie i krztuściowi. Zachorowanie na grypę występuje częściej u kobiet w ciąży, a jej przebieg może być gwałtowniejszy. Szczepienie przeciw grypie jest zalecane wszystkim kobietom planującym ciążę i będącym w ciąży. Szczepienie można przeprowadzić w każdym trymestrze ciąży, ale preferuje się 2 i 3 trymestr. Szczepienia przeciw krztuścowi są zalecane w każdej ciąży pomiędzy 27-36 tyg ciąży, żeby zapewnić przejście przeciwciał przez łożysko i tym samym dać szansę swojemu dziecko na zyskanie odporności w okresie noworodkowym i niemowlęcym, aż do momentu kiedy będzie można dziecko zaszczepić. Krztusiec jest szczególnie niebezpieczną chorobą, zagrażającą noworodkom i niemowlętom. Szczepienie realizuje się szczepionką dTp, która chroni przed krztuścem, tężcem i błonicą. Dobrą zasadą jest szczepienie tzw parasolowe, czyli szczepieniu poddają się wszyscy członkowie rodziny, którzy będą przebywać pod tym samym dachem co Noworodek, lub będą w odwiedzinach przed zaszczepieniem Niemowlęcia.
W przypadkach pogryzienia kobiety w ciąży przez zwierzę podejrzane o wściekliznę, szczepienie można zrealizować w każdym tygodniu ciąży. W przypadkach zagrożenia zakażeniem np. podczas dalekich egzotycznych podróży, kobieta w ciąży może być szczepiona szczepionkami inaktywowanymi.
Seks w ciąży-na wstępie należy wyraźnie powiedzieć, że jakiekolwiek nieprawidłowości w przebiegu ciąży wymagają powstrzymania się od seksu do czasu wizyty u Lekarza prowadzącego i rozmowy na temat współżycia płciowego w ciąży. Fizjologiczne zmiany jakim podlega organizm kobiety podczas ciąży wpływają na gospodarkę hormonalną, oraz zmieniają ciało kobiety. Spora grupa kobiet, ale również mężczyzn/partnerów, boi się stosunków płciowych myśląc, że mogą uszkodzić płód lub sprowokować poronienie. Należy jednoznacznie stwierdzić, że na obecną chwilę nie ma danych z których wynikałoby, że seks stanowi zagrożenie dla ciąży przebiegającej prawidłowo. Większość kobiet odbywa mniej stosunków seksualnych w pierwszym trymestrze ciąży z powodu nudności, senności, przewlekłego zmęczenia, bólu piersi, co jest wynikiem fizjologicznych i hormonalnych zmian które ustąpią w drugim trymestrze. Drugi trymestr to u znacznej grupy kobiet wzrost popędu seksualnego, co jest wynikiem ustąpienia dolegliwości typowych dla pierwszego trymestru, następuje też zwiększenie nawilżenia pochwy co sprzyja orgazmowi. Trzeci trymestr to ponownie ograniczenie aktywności seksualnej wynikające ze zmniejszenia pożądania, oraz zmian anatomicznych i późnych objawów ciąży, które utrudniają stosunki seksualne. Ważnym też jest, że wraz z przybywaniem tygodni ciąży zmieniają się pozycje odbywania stosunków. Częstsze stają się stosunki z kobietą na górze, oraz pozycje boczne lub od tyłu. Należy również pamiętać, że w sytuacji stanu zapalnego w obrębie sromu i pochwy należy zaprzestać seksu do czasu wyleczenia.
Komórki macierzyste-ciąża to dobry czas na podjęcie decyzji dotyczącej bankowania krwi pępowinowej. Poród to jedyny moment , kiedy można pobrać krew pępowinową w celu pozyskania komórek macierzystych. Decyzje czy chcemy pobrać krew pępowinową kobieta/ rodzice powinni podjąć podczas ciąży( najlepiej ok 25-30 tygodnia), żeby skontaktować się z odpowiednią instytucją i zawrzeć umowę o bankowaniu ( jest to procedura płatna nie finansowana przez NFZ). Aktualnie ( wg danych z 2019r), jest ok 80 chorób onkologicznych i hematologicznych które mogą być leczone komórkami macierzystymi z krwi pępowinowej. Komórki macierzyste stosuje się również do rekonstrukcji neuronów, stawów i kości, oraz są prowadzone prace kliniczne nad wykorzystaniem krwi pępowinowej do terapii autyzmu i mózgowego porażenia dziecięcego. Ważna informacją jest to, że nie zawsze można pobrać krew pępowinową, przeciwwskazaniem są zakażenia np HIV. Gdy się zdecydujecie na bankowanie krwi pępowinowej to wszelkie odpowiedzi na Wasze wątpliwości i pytania odpowie przedstawiciel wybranej przez Was instytucji bankującej krew pępowinową.
Skurcze macicy– bardzo często kobiety będące w ciąży zgłaszają swojemu lekarzowi, że odczuwają skurcze/ bóle macicy i są tym zaniepokojone. Należy przypomnieć, że macica to mięsień, czyli tkanka która podlega skurczom i rozkurczom. Podczas ciąży mamy do czynienia ze szczególną sytuacją, bo w tym mięśniu rozwija się dziecko i od chwili zagnieżdżenia aż do porodu dochodzi do rozciągania tego mięśnia i jego przebudowy, co kobieta odczuwa czasem jako nieprzyjemne zjawisko. Zdecydowana większość zgłaszanych przez ciężarne dolegliwości to fizjologiczne skurcze macicy, a w miarę przybywania tygodni ciąży mogą dochodzić do nich pobolewania okolicy krzyżowej kręgosłupa i pachwin. Każda kobieta ma inny próg odczuwania bólu, dlatego jest to bardzo subiektywna ocena. Są kobiety, które przez cały okres ciąży zgłaszają dyskomfort, mimo że lekarz po zbadaniu nie stwierdza zagrożenia, ale też są kobiety które prawie nigdy nie zgłaszają takich dolegliwości. To jest nasza zmienność osobnicza, dlatego nie można bezwarunkowo porównywać się z innym człowiekiem. Niemniej gdy kobieta w ciąży odczuwa niepokój związany ze swoimi dolegliwościami powinna porozmawiać o tym ze swoim lekarzem i zaufać jego opinii.
Poród przedwczesny-to poród między 22 a 37 tyg ciąży, częstość porodów przedwczesnych jest szacowana na ok 7-12% wszystkich porodów. Obserwacje medyczne wskazują na to, że w ok 50% przyczyna porodu przedwczesnego nie jest znana, powoduje go przedwczesne samoistne wystąpienie czynności skurczowej macicy, czyli organizm Matki dąży do zakończenia ciąży, ok 20% to poród przedwczesny z powodu przedwczesnego odpłynięcia płynu owodniowego( wód płodowych), oraz ok 30% to poród przedwczesny z powodów medycznych, czyli na zalecenie lekarza ponieważ wystąpiło zagrożenie życia Matki lub Dziecka. Dlaczego rozpoczyna się poród przedwczesny samoistny ?? Oto jest pytanie!! Dlaczego organizm Matki w którymś momencie decyduje, że już nie chce być w ciąży?? Niestety musimy w tej chwili stwierdzić, że nie ma skutecznego/wiarygodnego badania które pomagałoby określić grupę kobiet w ciąży zagrożonych porodem przedwczesnym, również nie ma skutecznej metody zapobiegania porodowi przedwczesnemu. Pocieszającym jest fakt, że postęp medycyny spowodował że poród dziecka po 34 tyg ciąży daje niemal 90% szansy na przeżycie, ale niestety nie jest to 100%.
Czy kobieta w ciąży może być kierowcą – oczywiście może być kierowcą, ale ważniejsze jest pytanie do kiedy( do którego tygodnia ciąży). Tak jak każdy inny człowiek, w sytuacji dobrego samopoczucia, zdrowia, przy braku zakazów ze strony prowadzącego lekarza, ciężarna może prowadzić samochód w I i II trymestrze ciąży. Ale sprawa inaczej się ma już w III trymestrze. W sytuacji, gdy “brzuszek” zmienia statykę organizmu, wyraźnie utrudnia siadanie za kierownicą, nawet czując się dobrze, nie należy prowadzić samochodu!. Proszę pamiętać, że nawet niezbyt ostre hamowanie może doprowadzić do uderzenia się powiększonym brzuchem w kierownicę, a to może spowodować uraz łożyska i zagrożenie dla trwania ciąży i życia dziecka. Należy też pamiętać, że w ciąży zmienia się refleks, spostrzegawczość, a również wydłuża czas reakcji. Reasumując- ok 30-tego tygodnia ciąży prawidłowej, dla dobra swojego, dla dobra nienarodzonego dziecka i dla dobra innych użytkowników dróg, kobieta w ciąży winna zrezygnować z prowadzenia auta.
Ciąża a pasy bezpieczeństwa w samochodzie– często zadawane pytanie , które słyszę w gabinecie: czy muszę zapinać pasy jadąc samochodem jak jestem w ciąży? Odpowiedź może być tylko jedna , TAK!!!. Pasy bezpieczeństwa są po to by chronić pasażerów i kierowcę przed wieloma skutkami podczas wypadku komunikacyjnego. Prawidłowo zapięte pasy nie stanowią zagrożenia dla dziecka w łonie matki. Nieprawdą jest, że ucisk pasów może zaszkodzić dziecku w łonie matki. Prawidłowo zapięty pas tzn. pas górny przebiega pomiędzy piersiami, a dolny jest ułożony na kościach miednicy, nie zrobi krzywdy macicy ciężarnej nawet podczas wypadku, a utrzyma ciało kobiety w fotelu i uchroni przed uderzeniem w kierownicę ( gdy ciężarna jest kierowcą), lub deskę rozdzielczą, czy poprzedzający fotel. Dostępne są także w sklepach motoryzacyjnych odpowiednie dodatki dedykowane kobietom ciężarnym które utrzymają pasy w prawidłowym miejscu wraz z rosnącym brzuszkiem.
Poród fizjologiczny- słowo: fizjologia/fizjologiczny kojarzy się z czymś dobrym, prawidłowym, naturalnym. Idąc tym tropem, poród fizjologiczny czyli drogami i siłami natury( kobiety), jest czymś naturalnym, czego powinnyśmy chcieć i dążyć do takiego porodu. Od ok 20-tu lat obserwuję niepokojące zjawisko wśród kobiet w ciąży i planujących ciążę, zjawisko uznawania porodu naturalnego za coś złego, niekorzystnego. Chcę Paniom nieco przybliżyć temat porodu fizjologicznego i wskazać dlaczego warto “pomęczyć” się i urodzić dziecko siłami natury.
Podczas porodu naturalnego, który może trwać kilka/kilkanaście, a nawet powyżej 24 godzin, uruchamia się wiele procesów, które stanowią o dalszym życiu nowo narodzonego człowieka. Stres jaki towarzyszy procesowi rodzenia i przechodzeniu dziecka przez kanał rodny jest stresem dobrym, oczekiwanym. Ten stres uruchamia procesy immunologiczne w organizmie dziecka co skutkuje tym, że dziecko urodzone drogami natury ma rzadziej zaburzenia oddychania i hipoglikemię, a “powolne przeciskanie się dziecka przez kanał rodny Mamy” rozpoczyna proces kolonizacji bakteryjnej przewodu pokarmowego dziecka. Z tej niewielkiej porcji bakterii, które podczas porodu dostanie się do przewodu pokarmowego dziecka, rozwinie się w ciągu kolejnych miesięcy ostateczna mikroflora jelitowa dziecka. Szybkie rozpoczęcie karmienia piersią sprzyja rozwojowi ten flory. A w tej chwili już bez wątpienia wiemy, że prawidłowa mikroflora jelit jest warunkiem koniecznym żeby dziecko rozwijało się zdrowo. Jednoznacznie można powiedzieć, że dzieci z porodów siłami natury i karmione naturalnie w późniejszym życiu mają znacznie rzadziej alergie, rzadziej chorują na astmę, otyłość, choroby autoimmunologiczne, rzadziej zapadają na choroby infekcyjne.
Poród poprzez cięcie cesarskie jest porodem, który ma RATOWAĆ ŻYCIE MATKI, DZIECKA LUB OBOJGA, w sytuacji zagrożenia. Cięcie cesarskie nie ma zastąpić porodu naturalnego!, który naturalnie musi trwać i niestety boleć. Podczas cięcia cesarskiego, nie dochodzi do prawidłowej kolonizacji bakteryjnej jelit dziecka, a zazwyczaj opóźnione z powodu operacji karmienie piersią, też temu nie sprzyja.
Drogie Przyszłe Mamy, warto wytrzymać ten trud rodzenia naturalnego, warto pocierpieć dla dobra swojego dziecka, dla jego lepszego zdrowia.
Toxoplazmoza-pasożytnicza choroba odzwierzęca, szczególnie groźna dla kobiet w ciąży. Wszystkie kobiety w ciąży powinny usłyszeć zalecenie wykonania badań serologicznych w kierunku TOXOPLAZMOZY i powinny to badanie wykonać!!
Część z Was nigdy o tej chorobie nie słyszała, a więc kilka słów o tym- co to jest. W skrócie, jest to schorzenie wywołane przez pierwotniaka, który dostanie się do naszego organizmu z pożywieniem. Część z nas “złapała” toxoplazmozę w dzieciństwie , bawiąc się w piaskownicy lub jedząc brudnymi rękoma i nic o tym nie wiemy, bo ta choroba najczęściej przebiega jak infekcja paragrypowa. Z tego powodu warto wykonać badanie krwi jeszcze przed zajściem w ciążę, żeby określić swój stan serologiczny. Najlepiej porozmawiaj o tym ze swoim lekarzem Ginekologiem, który również zinterpretuje wynik. Toxoplazmoza jest bardzo niebezpieczna dla Twojego dziecka, które nosisz w swoim łonie i dla tego należy to badanie wykonać również podczas trwania ciąży, nawet gdy usłyszałaś, że masz przeciwciała.Od wielu lat mamy możliwość leczenia kobiety w ciąży i to z dużym powodzeniem. Jak uniknąć zakażenia przed zajściem w ciążę i podczas jej trwania? O to kilka rad:
1) unikanie spożywania i próbowania surowego lub półsurowego mięsa i wędlin, surowego mleka, dokładne mycie rąk i narzędzi kuchennych po kontakcie z tymi produktami
2) dokładne mycie owoców i warzyw przed spożyciem
3) stosowanie rękawic ochronnych (gumowych lub lateksowych) do pracy w ogrodzie i w polu
4) codzienne czyszczenie kocich kuwet z piaskiem i dokładne mycie rąk po kontakcie z kotem lub przedmiotami zanieczyszczonymi jego odchodami (jeżeli to możliwe, tych czynności nie powinna wykonywać kobieta w ciąży).
Około 90% zakażeń,to zakażenie po zjedzeniu surowego, lub niedopieczonego( krwistego) mięsa.Warto widzieć, że mięso zarażone toxoplazmozą przestaje być zakaźne gdy jest gotowane lub pieczone w tem>66stopni przez ok 20 min, lub jest mrożone 1-3 dni w zamrażarce.
Świąd skóry– dolegliwość , która dotyczy znacznej grupy kobiet w ciąży, zwłaszcza powyżej 30 tygodnia, gdy dosyć szybko “rośnie” brzuch. Ten rodzaj świądu lokalizuje się najczęściej na brzuchu, pośladkach, czasem udach. Bywa , że równocześnie pojawiają się rozstępy w tych okolicach. Gdy nie towarzyszy temu wysypka ( która może sugerować np alergię lub inne schorzenia skóry), to jest to zjawisko niegroźne, choć uciążliwe. Pomagają chłodne kąpiele, natłuszczanie skóry obojętnymi maściami, emolienty dostępne w Aptekach. Ale gdy świąd rozpoczyna się w okolicy dłoni i stóp, nasila się w nocy to już jest sprawa poważniejsza, bo może to być pierwszy objaw CHOLESTAZY CIĄŻOWEJ.
Cholestaza ciążowa, to powikłanie, najczęściej pojawiające się ok 20-30 tyg ciąży, dotyczy ok 4% kobiet ciężarnych w Polsce. Przyczyną jest utrudnienie w dystrybucji żółci w wątrobie i nagromadzenie jej w hepatocytach. Towarzyszy temu podwyższenie poziomu enzymów wątrobowych w surowicy krwi. Gdy jesteś w ciąży i masz takie objawy -powiedz o tym swojemu lekarzowi, a na pewno zostaną podjęte odpowiednie działania. Pamiętaj, że jak już otrzymasz leczenie, to do końca ciąży staraj się jeść potrawy gotowane, lekkostrawne. Unikaj napojów gazowanych, słodyczy, potraw konserwowanych, smażonych ( w tym grillowanych). Dolegliwość najczęściej mija ok 2-3 tyg po porodzie, ale niesie za sobą konsekwencję w postaci zakazu stosowania np. leków antykoncepcyjnych hormonalnych. Pamiętaj, żeby każdego lekarza informować o takim powikłaniu ciążowym.
Rozstępy – najczęściej pojawiają się gwałtownie( z dnia na dzień) w III trymestrze ciąży. Jest to patologia tkanki podskórnej na tle hormonalnym i genetycznym. Dotyka nawet 90% kobiet w ciąży. W obecnej dobie rozkwitu medycyny estetycznej i dermatologii jest możliwe leczenie, ale powinno być podjęte po ukończeniu ciąży i po okresie laktacji. Najlepsze efekty leczenia są gdy rozstępy są poddane leczeniu w fazie żywo czerwonej. Kuracji poddawaj się tylko w gabinetach dermatologicznych, gdzie możesz uzyskać konsultacje lekarza Dermatologa.
Hemoroidy( guzki krwawnicze)
Bycie w ciąży dla ok 50% kobiet wiąże się z wystąpieniem uciążliwego zjawiska jakim są hemoroidy. Z rozmów z pacjentkami zorientowałam się, że tak wydawało by się , powszechna uciążliwość towarzysząca byciu w ciąży, jest dla wielu z nich zaskoczeniem, a młodsze panie wręcz są” zszokowane” i przestraszone, pojawieniem się nagle w okolicy odbytu: guzków/”farfocelków”/” czegoś”/ zgrubień( to tylko niektóre z określeń jakie słyszę w gabinecie). Często pojawieniu się tych zmian towarzyszy świąd, pieczenie i ból w okolicy odbytu, a nawet krwawienie. Tak drogie Panie, cud dawania życia, to również, dawanie zgody na poniesienie przez Wasze organizmy wielu uszczerbków, zgoda na znoszenie niedogodności, zmian związanych z fizjologią ciąży. Jedną z tych zmian, są hemoroidy, ale na szczęście dla wielu z Was będzie to uciążliwość dość szybko mijająca po porodzie.
Przyczyną hemoroidów w ciąży jest: zła dieta ( na to mamy wpływ), oraz wzrost poziomu hormonu-progesteron, powiększanie macicy, wzrost ciśnienia w układzie żylnym ( na te czynniki nie możemy wpłynąć). Skupmy się zatem na diecie. Co należy zrobić: zadbać o odpowiednią ilość przyjmowanych płynów( głównie wody, ale także soków warzywnych), jedz dużo świeżych warzyw i owoców, oraz błonnika( ciemne pieczywo, kasze, otręby), włącz do codziennej diety np. 3 suszone śliwki, 1-2 figi, regularnie się wypróżniaj( nie przetrzymuj, gdy masz parcie na stolec), staraj się utrzymać aktywność fizyczną( codzienny szybki spacer, chociaż przez 30 min, jest wystarczający), gdy wykonujesz pracę głównie siedzącą- rób przerwy i w tym czasie spaceruj, zrób kilka przysiadów. Najważniejsze! W CZASIE ROBIENIA KUPY UNIKAJ SILNEGO PARCIA!!!.
Jak sobie pomóc, gdy już hemoroidy są? Po za zastosowaniem zaleceń o których piszę wyżej, zadbaj o pielęgnacje okolicy odbytu. Idealnie jest po oddaniu stolca podmyć okolicę odbytu letnią wodą, używaj do wycierania tylko delikatnego, bezzapachowego papieru toaletowego, nie trzyj nadmiernie i silnie. Gdy masz dolegliwości możesz kilka razy dziennie przyłożyć do okolicy odbytu kompres z wywaru z kory dębowej, czy z oczaru wirginijskiego( kobietom w ciąży, zwłaszcza zaawansowanej, nie zaleca się nasiadówek). Stosuj, dostępne bez recepty maści i czopki, zgodnie z zaleceniem w ulotce. Gdy te wszystkie rady zawiodą zgłoś problem swojemu lekarzowi.
Pocieszeniem niech będzie fakt, że te dolegliwości ustąpią po porodzie, ale…niestety powrócą w kolejnej ciąży.
ZAPARCIA – dolegliwość z którą niemal 100% kobiet w ciąży ma problem. O zaparciach mówimy wtedy gdy wypróżnienia są rzadziej niż co dwie doby, konsystencja stolca jest twarda i trudna do usunięcia z jelit, oraz często towarzyszy wypróżnianiu nieprzyjemne uczucie a nawet ból. Walka z zaparciem wymaga konsekwencji, bo tylko w ten sposób wytworzymy prawidłowe nawyki, a układ pokarmowy będzie funkcjonował regularnie. Stan ciąży predysponuje do zaparć z tych samych powodów co do hemoroidów( opisane wyżej). Dbanie o regularne wypróżnienia wymaga konsekwencji w żywieniu. Przedstawiam kilka zaleceń, które pomogą w zapobieganiu lub walce z zaparciami.
W codziennej diecie powinien występować BŁONNIK( 30-40g/dobę). Doskonałym źródłem błonnika są otręby zbożowe(dodawaj go do potraw kilka razy dziennie), suszone owoce (śliwka, figa, jabłko, morela), kasza, brązowy ryż.
Wyeliminuj z diety cukier(również brązowy), produkty z białej mąki, czekoladę i kakao, napoje gazowane i soki z kartonów, nie spożywaj pokarmów typu Fix i mocno przetworzonych z dużą ilością konserwantów.
Wypijaj dużo wody niegazowanej, najlepiej między posiłkami( 6-8 szklanek/dzień).
Posiłki spożywaj wolno, dokładnie żując pokarm.
Regularnie wykonuj ćwiczenia fizyczne- aktywność fizyczna poprawia perystaltykę jelit.
Staraj się nie wstrzymywać wydalania stolca, gdy masz uczucie parcia.
Codziennie rano wypijaj napój z szklanki wody, w której przez noc moczyły się 2-3 suszone śliwki, a dopiero po 30-40 minutach spożyj śniadanie.
Infekcje okolicy intymnej w ciąży
Ciąża sprzyja nasileniu zakażeń okolicy intymnej, zwłaszcza zakażeniom grzybiczym sromu i pochwy. Liczne zmiany fizjologiczne występujące w tym okresie życia kobiety, powodują zwiększone ryzyko zakażeń. W nabłonku pochwy dochodzi do zwiększonej produkcji glikogenu, a to sprzyja rozwojowi grzybów. Zmiany w układzie immunologicznym prowadzą do osłabienia odporności komórkowej. Zakażenia grzybicze nieleczone, mogą być czynnikiem ryzyka poronień, porodów przedwczesnych, przedwczesnego odpłynięcia płynu owodniowego. Kobieta najczęściej odczuwa świąd w obrębie sromu i pochwy, pieczenie, białe lub biało-szare grudkowe upławy, ból przy oddawaniu moczu i podczas współżycia. Z takimi objawami należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza, celem podjęcia leczenia. Kobieta, która chce zmiejszyć ryzyko zakażenia okolicy intymnej, winna pamiętać o kilku zasadach. Oto niektóre z nich: podmywaj się raczej tylko letnią wodą, bez dodatków tzw. płynów do higieny intymnej, raczej stosuj prysznic, a nie kąpiele wannowe, noś luźną bawełniana bieliznę( unikaj stringów), noś luźną odzież( unikaj obcisłych spodni), gdy masz jakiekolwiek dolegliwości w okolicy intymnej, natychmiast zrezygnuj z seksu. Gdy masz upławy, nie stosuj tamponów. Nie daj się zmanipulować reklamie i nie stosuj “cudownych”środków, które mają pomóc na wszystko. Jeżeli w ciągu 3-ch dni nie ma poprawy, wybierz się do lekarza.
Jaką aktywność fizyczną mogę wykonywać będąc w ciąży?
Bardzo częste pytanie, które zapewne nie tylko ja słyszę w gabinecie. Najprościej jest odpowiedzieć: każdą byle była bezpieczna i uwzględniała stan zaawansowania ciąży. Drogie Panie, gdy ciąża jest zagrożona to lekarz o tym mówi i tym samym sygnalizuje, że należy zachować większą ostrożność podczas czynności życiowych. Najczęściej jest zalecenie powstrzymania się od seksu, unikanie sytuacji stresowych, unikanie ciężkich prac, w tym ćwiczeń fizycznych. W sytuacji ciąży zagrożonej częściej odbywają się wizyty u lekarza. Ale gdy ciąża przebiega prawidłowo, to w zasadzie tylko” zdrowy rozsądek” podpowiada kobiecie ciężarnej co można, a czego nie. Nasz instynkt i intuicja podpowiada nam czy dana czynność/ aktywność fizyczna, jest dozwolona w danej chwili. Na przykład, na pytanie jak długo mogę jeździć na rowerze? odpowiadam, tak długo, jak długo Pani czuje się na tym rowerze bezpiecznie.To kobieta w ciąży musi sama odpowiedzieć sobie na pytanie, czy to co chce zrobić jest bezpieczne. Drogie Panie być w ciąży to nie znaczy być w stanie choroby! To jest stan odmienny, ale nie choroba. Zaufajcie Sobie i swoim odczuciom.
Bezpieczna aktywność:
– Marsz;
– Pływanie;
– Jazda na rowerze stacjonarnym;
– Bieganie lub jogging (u kobiet, które uprawiały tę aktywność przed ciążą).
Niebezpieczna aktywność:
– Sporty kontaktowe, takie jak: hokej na lodzie, boks, piłka nożna i koszykówka;
–Wymioty w ciąży-jest to uciążliwy objaw często wikłający ciążę. Dotyka on ponad 50% kobiet w ciąży. Nudności i wymioty pojawiają się zwykle ok 9-tego tygodnia ciąży i w większości przypadków znikają ok 13-15 tygodnia ciąży. Etiopatogeneza uporczywych wymiotów w ciąży jest bardzo niejednoznaczna. Część lekarzy uważa , że są one mechanizmem obronnym organizmu kobiety w ciąży przed toksynami roślinnymi lub mikroorganizmami obecnymi w mięsie. Teorie tę może wspierać fakt , że wymioty występują w okresie embriogenezy , a ciężarne z nasilonymi objawami nudności i wymiotów, są mniej podatne na poronienia lub porody przedwczesne. Inną teorią jest podejrzenie , że nudności i wymioty są objawem zaburzeń psychosomatycznych kobiety ciężarnej np w sytuacji ciąży”nieplanowanej”, lub gdy w środowisku ciężarnej występuje jakiś konflikt. Zaobserwowano , że zmiana otoczenia przez kobietę dotkniętą wymiotami i nudnościami, często prowadzi do ich złagodzenia lub nawet ustąpienia. Nie ma niestety “cudownego ” środka na nudności i wymioty, ale w praktyce zaobserwowałam ,że u części kobiet ulgę przynosi opaska uciskowa na nadgarstek, a u innych tzw” podjadanie”/”przegryzanie” migdałów, krakersów, jeszcze inne pacjentki czują się lepiej stosując krople imbirowe. Pocieszającym jest fakt , że w miarę przybywania tygodni ciąży te uciążliwe objawy mijają u większości kobiet.
Bycie w Ciąży jest dla każdej Kobiety przeżyciem indywidualnym, ogromnej wagi, wpływającym na otoczenie i osoby bliskie.Czas ciąży, powinien być czasem radosnego oczekiwania na nowego CZŁOWIEKA!
Idealnie jest gdy do tak wielkiego przeżycia kobieta przygotuje się wcześniej. Możesz i powinnaś odbyć wcześniej rozmowę ze swoim Lekarzem Ginekologiem o planowaniu ciąży. Ustalając termin wizyty, na której chcesz porozmawiać z Lekarzem o ciąży, powinnaś mieć wiedzę na temat swojego zdrowia, oraz zdrowia Ojca Twojego Dziecka. Na takiej wizycie powinnaś być z Partnerem. Pewnym jest, że dbanie o zdrowie swoich dzieci, należy rozpocząć jeszcze przed zajściem w ciążę. To czym kobieta planująca ciążę się odżywia, czym oddycha, jakie ma nałogi, ma kapitalny wpływ na zdrowie jej potomstwa.Żyjemy w świecie, gdzie “chemia”, uzdatniacze, ulepszacze,konserwanty itp. są wszechobecne i są zgubne dla naszego zdrowia i zdrowia naszych dzieci. Planując ciążę, będąc w ciąży i podczas karmienia piersią staraj się spożywać świeże produkty( warzywa, owoce, mięso) a rezygnuj z przetworzonych produktów spożywczych. Ogranicz spożywanie napojów i produktów spożywczych dostępnych w plastikowych pojemnikach, w foliach, puszkach. Żywność przechowuj w pojemnikach szklanych lub porcelanowych.
Zmniejsz zużycie produktów do higieny osobistej (tj. kremy nawilżające, kosmetyki do pielęgnacji, żele do kąpieli, substancje zapachowe), gdyż każdy z nich zawiera niekorzystne składniki dla Twojego organizmu i organizmu Twojego dziecka. Te niekorzystne/niebezpieczne składniki mogą kumulować się w Twoim organizmie, a to może wpłynąć niekorzystnie na rozwój Twojego dziecka w czasie ciąży i karmienia piersią. Bardzo ważnym jest, żebyś pamiętała o spożywaniu podczas ciąży i w czasie karmienia piersią produktów z dużą zawartością kwasów OMEGA 3 (DHA). Wiemy, że taka dieta wpływa korzystnie na rozwój zmysłu wzroku, oraz rozwój intelektualny dziecka (IQ). Tak samo znaczący wpływ ma dieta dziecka po narodzinach, czyli karmienie piersią, a gdy dziecko je inne potrawy to również one powinny być bogate w kwasy DHA. Ilość DHA, która ma korzystny wpływ na przebieg ciąży i rozwój Twojego dziecka to 600-1000mg/d.
Czy wiesz, że proces tworzenia i przyswajania DHA może być ograniczony przez czynniki takie jak: wiek, palenie tytoniu, alkohol, nadmiar wit E, nadmiar nasyconych kwasów tłuszczowych w diecie( tłuszcz zwierzęcy), oraz genetyczne predyspozycje.
Badania dowiodły, że olej rybi(DHA) redukuje ryzyko porodu przedwczesnego, IUGR, ale również zmniejsza u dziecka po narodzinach ryzyko wystąpienia alergii, astmy alergicznej.
Dlaczego kobiety planujące ciążę powinny stosować kwas foliowy?To pytanie często słyszę z ust pacjentek, które planują zajście w ciążę ( cieszy fakt, że wzrasta liczba kobiet, które ciążę planują).
Fakty: do najważniejszych konsekwencji niedoboru kwasu foliowego w organizmie kobiety planującej ciążę należą wady cewy nerwowej płodu ( bezmózgowie, przepukliny mózgowe lub rdzeniowe), wzrost ryzyka poronień samoistnych, wzrost częstości porodów przedwczesnych, wzrost ryzyka hipotrofii płodu, a także wzrost ryzyka przedwczesnego oddzielenia łożyska. Prawidłowa suplementacja kwasem foliowym zmniejsza ryzyko wad cewy nerwowej u płodu nawet o 70%. A więc jest o co “walczyć”, drogie Panie planujące ciążę!
Podstawowym źródłem kwasu foliowego jest urozmaicona i dobrze zbilansowana dieta ( główne źródło to zielone rośliny, cytrusy i produkty pochodzenia zwierzęcego), ale foliany obecne w żywności charakteryzują się niską biodostępnością, ulegają łatwo rozpadowi przy obróbce termicznej( gotowanie > 15 min), oraz pod wpływem promieni UV.
Wyższą biodostępność oraz stabilność wykazuje syntetyczny kwas foliowy zawarty w suplementach.
W Polsce od 1997 roku działa Zespół ekspertów d/s Pierwotnej Profilaktyki Wad Cewy Nerwowej, który rekomenduje wszystkim kobietom w wieku rozrodczym, przyjmowanie kwasu foliowego w dawce 0.4-0.8 mg kwasu foliowego dziennie w celu zapobiegania wystąpienia wad cewy nerwowej u ich potomstwa.
Najnowsze badania opublikowane w 2013 r, wykazała, że ok 50% populacji Polek może mieć problemy z metabolizowaniem folianów z kwasu foliowego i z tego powodu wskazanym jest suplementowanie również aktywnymi formami folianów ( zapytaj o te preparaty swojego Lekarza).
Należy pamiętać, że kobiety, które uprzednio urodziły dziecko z wadą cewy nerwowej lub/i są otyłe ( BMI>30) lub/i stosujące leki p-padaczkowe, winny przyjmować wyższe dawki folianów ( 4mg).
Dla Każdej kobiety spodziewającej się dziecka niezwykle istotna jest informacja, czy jej dziecko rozwija się prawidłowo. Niestety nie ma takiego testu/badania które udzieliłoby 100% odpowiedzi na to pytanie. Niemniej dostępne obecnie procedury medyczne w dość znacznym zakresie pozwalają na ocenę wewnątrzłonowego rozwoju dziecka. Wszystkie kobiety ciężarne ( oczywiście jeżeli zgłoszą się na wizytę w odpowiednim czasie), słyszą o zaleceniu wykonania diagnostyki prenatalnej. Niestety nie dla wszystkich Polek badanie jest w ramach ubezpieczenia, ale dla wszystkich jest dostępne dzięki sieci Poradni Prenatalnych.
I-sze badanie jest wykonywane w pierwszym trymestrze ciąży. Dla wiarygodnej oceny wyników testu należy go wykonać w ściśle określonym terminie, czyli pomiędzy 11 tyg ciąży a 13 tyg+ 6 dni.Istotne znaczenie ma też wielkość zarodka . Na podstawie badania USG i testu podwójnego ( jest to badanie z kwi matki) wylicza się ryzyko takich wad jak zespół Downa, Edwardsa i Pataua. W trakcie badania USG, przy sprzyjających warunkach badania, można wykluczyć duże anomalie w rozwoju płodu. Samo badanie USG w tym okresie ciąży oparte na ocenie NT ( przezierność karku)-wykazuje czułość 70% wykrywania zespołu Downa, dodanie do tego badania krwi matki( test podwójny), zwiększa czułość testu do 90%. Większość ludzi wie, że wykazano zależność między wiekiem matki a ryzykiem wystąpienia zespołu Downa, oraz innych aberracji chromosomalnych u dziecka. Ryzyko wzrasta z wiekiem matki ( i ojca również), ale ok 70% dzieci z zespołem Downa, rodzą matki w wieku poniżej 35 lat! Dlaczego?? Jest to związane z najwyższą płodnością w grupie wiekowej poniżej 35 roku życia. Przykładowo ryzyko zespołu Downa u dziecka kobiety w wieku 20 lat wynosi jak 1: 1539 ciąż, w wieku 30 lat to ryzyko już wynosi jak 1: 800, w 35 roku życia 1:350, a w wieku 40 lat wynosi 1:100.
Znacznym osiągnięciem ostatnich lat są badania DNA płodu we krwi matki NIPT (inaczej NIFTY, HARMONY )- czułość tego badania wynosi 99,5%. Jest to badanie w całości płatne przez pacjenta( ok 2500,-), można je wykonać od 10 tyg ciąży, na wynik oczekujemy ok 2 tyg. Każdy wynik podejrzany wymaga potwierdzenia badaniem kariotypu.! Badanie typu NIPT nie zastępuje badania USG pierwszego trymestru ciąży.!
II-gim badaniem istotnym w diagnostyce prenatalnej jest badanie USG w drugim trymestrze ciąży. Badanie winno być wykonane pomiędzy 18 tyg ciąży a 22 tyg ciąży. Głównym celem tego badania jest ocena biometrii płodu ( prawidłowości rozwoju zgodnie z tyg ciąży), oraz ocena wód płodowych, łożyska, jest to czas bardzo istotny dla oceny rozwoju serca płodu. Należy zdawać sobie sprawę z tego, jak trudne jest to badanie. Staramy się ocenić stan jednego pacjenta(dziecka) poprzez ciało drugiego pacjenta(matka). Proszę pomyśleć, że badany pacjent, czyli dziecko w brzuchu kobiety nie słucha poleceń typu: proszę oddychać lub nie oddychać, proszę położyć się na lewym, a teraz na prawym boku- bo teraz chciałabym zbadać np nerki, kręgosłup, lub polecenie proszę się nie ruszać! Z tego powodu wiarygodność wyniku badania USG płodu to ok 60-70%. Widzimy tyle, ile dziecko nam pokaże, a to zależne jest od jego ułożenia w macicy, od ilości wód płodowych, od położenia łożyska, od ilości tkanki tłuszczowej na brzuchu matki, ale też od osobniczo zmiennej” przepuszczalności” tkanek dla ultradźwięków. Oczywiście, że duże, wręcz podstawowe znaczenie ma doświadczenie lekarza wykonującego badanie, oraz sprzęt jakim dysponuje.
